1900 2039 (ext: 555)
Bùi Thị Việt – Khoa KHGD
Trường Đại học Nguyễn Tất Thành
Đặt vấn đề
Ngành Công nghệ Giáo dục đang phát triển mạnh mẽ nhờ sự thúc đẩy của chuyển đổi số và nhu cầu đổi mới trong giáo dục. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, sinh viên tốt nghiệp ngành này vẫn chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu ngày càng khắt khe của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp như DotB đã chỉ ra rằng sự thiếu hụt về kiến thức, kỹ năng và thái độ làm việc của sinh viên đang là một khoảng trống lớn cần được lấp đầy. Thực tiễn từ DotB cho thấy, để sẵn sàng tham gia và đóng góp hiệu quả vào các doanh nghiệp Công nghệ Giáo dục, sinh viên cần được chuẩn bị một cách toàn diện ngay từ giảng đường đại học. Vì vậy, các trường đào tạo ngành Công nghệ Giáo dục cần xây dựng chương trình phù hợp để giúp sinh viên nắm vững những nền tảng cần thiết, từ kiến thức, kỹ năng đến thái độ làm việc.
Nội dung chính
1. Khó khăn trong thiết kế và phát triển sản phẩm
Đây là một thách thức phổ biến với mọi startup trong lĩnh vực Công nghệ Giáo dục. Đối với DotB, những khó khăn chính bao gồm:
- Hiểu nhu cầu thực sự của ngành giáo dục: Các cơ sở giáo dục có sự khác biệt về quy mô, mô hình quản lý, và quy trình vận hành, dẫn đến yêu cầu tùy chỉnh phức tạp.
- Quản lý nguồn lực: Việc cân đối giữa phát triển sản phẩm, hỗ trợ khách hàng và nghiên cứu phát triển (R&D) luôn là một thách thức lớn với các nguồn lực hạn chế.
Giải pháp từ DotB:
- Tập trung thu thập phản hồi từ người dùng ngay từ giai đoạn MVP (sản phẩm tối thiểu khả thi).
- Duy trì liên lạc chặt chẽ với khách hàng để điều chỉnh sản phẩm sát với nhu cầu thực tế.
- Nhờ chiến lược này, DotB đã có được khách hàng ngay từ khi thành lập, thậm chí trước khi sản phẩm hoàn chỉnh ra đời.
2. Đào tạo nhân sự công nghệ thông tin về giáo dục
Một thách thức lớn khác mà DotB nhận thấy là khoảng cách giữa kiến thức công nghệ thông tin và sự hiểu biết về cách giáo dục vận hành.
Giải pháp từ DotB:
- Đào tạo chuyên biệt: Tổ chức hội thảo và mời chuyên gia giáo dục chia sẻ về quy trình, tiêu chuẩn và nhu cầu của cơ sở giáo dục.
- Thực tế hóa kiến thức: Để nhân sự công nghệ tham gia trực tiếp vào các buổi demo sản phẩm, khảo sát tại trường học, hoặc mô phỏng quy trình quản lý giáo dục.
- Mentoring nội bộ: Các Product Owner hoặc nhân sự có kiến thức giáo dục đóng vai trò huấn luyện viên, hỗ trợ đội ngũ công nghệ hiểu rõ hơn mục tiêu sản phẩm.
- Tiêu chuẩn hóa quy trình: Xây dựng bộ tài liệu phát triển, đăng ký bản quyền tài liệu, và kết hợp mentoring dài hạn để nâng cao khả năng giao tiếp và tư duy sản phẩm với người dùng giáo dục.
3. Điều chỉnh sản phẩm theo nhu cầu thực tế
Sự thay đổi và thích nghi nhanh chóng với nhu cầu thực tế của khách hàng là yếu tố sống còn trong ngành Công nghệ Giáo dục.
Giải pháp từ DotB:
- Phân tích nhu cầu: Sử dụng công cụ tracking, phỏng vấn khách hàng, và theo dõi hành vi người dùng để xác định các tính năng quan trọng.
- Tính linh hoạt trong sản phẩm: Xây dựng sản phẩm theo mô hình modular (dễ tùy chỉnh) để đáp ứng yêu cầu mà không cần thay đổi toàn bộ hệ thống.
- Hợp tác liên tục: Tạo môi trường mà khách hàng cảm thấy được lắng nghe và có cơ hội đóng góp vào quá trình phát triển sản phẩm.
- Áp dụng Agile-Scrum: Triển khai sản phẩm qua các chu kỳ ngắn (sprint), giúp thử nghiệm và điều chỉnh nhanh chóng, duy trì mối quan hệ bền vững với khách hàng.
Kết nối và bài học cho các trường đại học
Từ những thành công mà DotB đạt được, có thể rút ra rằng các trường đại học đào tạo ngành Công nghệ Giáo dục cần tập trung chuẩn bị cho sinh viên:
- Kiến thức nền tảng vững chắc. Công nghệ thông tin: Thành thạo ngôn ngữ lập trình, cơ sở dữ liệu, và phương pháp phát triển phần mềm (Agile, Scrum); Giáo dục học: Hiểu cách hệ thống giáo dục vận hành, tâm lý học giáo dục, và quản lý trong giáo dục.
- Kỹ năng chuyên môn cần thiết. Thiết kế UX/UI: Tạo ra các sản phẩm thân thiện với người dùng và phù hợp với đối tượng giáo dục; Phân tích và xử lý dữ liệu: Kỹ năng sử dụng công cụ phân tích để tối ưu hóa sản phẩm; Vận hành hệ thống: Quản lý và duy trì các hệ thống phần mềm quy mô lớn như CRM và LMS.
- Thái độ làm việc và tư duy: Tư duy khách hàng trung tâm, thái độ cầu tiến và linh hoạt, cùng tinh thần hợp tác đa ngành.
- Trải nghiệm thực tế: Tham gia thực tập tại doanh nghiệp hoặc dự án mô phỏng để ứng dụng kiến thức vào thực tiễn.
Kết luận
Sự phát triển không ngừng của ngành Công nghệ Giáo dục đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ giảng đường để sinh viên có thể hòa nhập nhanh chóng và hiệu quả vào thị trường lao động. Từ kinh nghiệm thực tiễn của DotB, có thể khẳng định rằng sự kết hợp giữa kiến thức nền tảng, kỹ năng chuyên môn và trải nghiệm thực tế là chìa khóa giúp sinh viên đáp ứng tốt yêu cầu của doanh nghiệp. Các trường đại học cần xem đây là kim chỉ nam để định hướng chương trình đào tạo, góp phần phát triển ngành Công nghệ Giáo dục bền vững và hiệu quả hơn trong tương lai.
