Phát triển toàn diện và duy trì bản sắc cá nhân của sinh viên nữ ngành giáo dục mầm non trong thời đại 4.0

TS. Bùi Thị Việt

1. Giới thiệu chung

Bài báo tập trung vào một vấn đề cấp thiết trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0: làm thế nào để sinh viên nữ (SVN) ngành Giáo dục Mầm non (GDMN) có thể phát triển toàn diện (PTTD) mà vẫn giữ được bản sắc cá nhân (BSCN). Cuộc cách mạng công nghệ này, với sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data) và đặc biệt là mạng xã hội, mang đến cả cơ hội và thách thức cho sự phát triển của SVN.

Mạng xã hội, mặc dù là một công cụ giao tiếp và kết nối mạnh mẽ, nhưng đồng thời cũng tạo ra áp lực về sự đồng nhất hóa, so sánh bản thân với những hình mẫu lý tưởng, và nguy cơ mất đi tính độc lập trong tư duy và hành động. Bài báo đặt câu hỏi: liệu SVN ngành GDMN có thể tận dụng những lợi ích của công nghệ 4.0 để PTTD mà không đánh mất BSCN?

  1. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng, thông qua khảo sát anket trên 178 SVN ngành GDMN tại các trường đại học khác nhau. Dữ liệu thu thập được xử lý bằng các phương pháp thống kê mô tả để đánh giá thực trạng và đưa ra các khuyến nghị phù hợp.

  1. Kết quả và thảo luận

3.1. Nghiên cứu tổng quan về PTTD và duy trì BSCN của SVN trong thời đại số

  • Phát triển toàn diện: Được định nghĩa là sự phát triển đồng bộ về tri thức, kỹ năng, cảm xúc, thể chất và đạo đức. Trong bối cảnh 4.0, PTTD còn bao gồm khả năng sử dụng công nghệ, thích nghi với sự thay đổi và tư duy sáng tạo.
  • Bản sắc cá nhân: Là sự tự nhận thức về giá trị, mục tiêu, phong cách sống và vai trò của mỗi cá nhân trong xã hội. BSCN của SVN ngành GDMN phát triển qua quá trình học tập, trải nghiệm nghề nghiệp và tương tác xã hội.
  • Thách thức đối với BSCN: SVN đối mặt với nhiều thách thức trong việc định hình và duy trì BSCN, bao gồm áp lực đồng nhất hóa từ mạng xã hội, áp lực về hình ảnh cá nhân trực tuyến, và sự thiếu rõ ràng về vai trò giới tính.
  • Tác động của mạng xã hội: Việc so sánh bản thân với các hình mẫu trên mạng xã hội có thể dẫn đến kỳ vọng không thực tế, cảm giác tự ti, và sự phụ thuộc vào đánh giá bên ngoài.
  • Biểu hiện khi gặp khó khăn: SVN có thể gặp khó khăn trong việc xác định mục tiêu nghề nghiệp, cảm thấy tự ti và lo âu về hình ảnh bản thân, phụ thuộc vào sự xác nhận từ bên ngoài, và bị đồng hóa với các nhóm xã hội.
  • Nhận thức về tầm quan trọng: SVN nhận thức rõ tầm quan trọng của việc duy trì BSCN giữa áp lực xã hội và công nghệ, nhưng nhiều người vẫn cảm thấy khó khăn trong việc thực hiện điều này.

3.2. Nghiên cứu thực trạng nhận thức của SVN về PTTD và sự duy trì BSCN

  • Nhận thức về PTTD: Phần lớn SVN nhận thức rõ về khái niệm PTTD, bao gồm cả các khía cạnh thể chất, tinh thần, xã hội, nghề nghiệp và cảm xúc.
  • Áp lực tuân theo chuẩn mực xã hội: Đa số SVN cảm thấy áp lực ở mức vừa phải, nhưng vẫn có một tỷ lệ đáng kể chịu áp lực rất lớn, ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý.
  • Mâu thuẫn giữa PTTD và duy trì BSCN: Nhiều SVN cho rằng có mâu thuẫn nhưng có thể cân bằng, trong khi một số khác không thấy mâu thuẫn hoặc chưa xác định rõ quan điểm.
  • Duy trì BSCN trong quá trình học đại học: Phần lớn SVN tin rằng họ vẫn duy trì được BSCN, nhưng một số cảm thấy BSCN đang bị phai nhạt.
  • Ảnh hưởng của mạng xã hội: Nhiều SVN cho rằng mạng xã hội có ảnh hưởng ở mức vừa phải, nhưng vẫn có một số dễ bị tác động bởi các xu hướng và tiêu chuẩn trên mạng.
  • Hỗ trợ của hệ thống giáo dục: Đa số SVN đánh giá nhà trường hỗ trợ rất nhiều cho sự PTTD, nhưng vẫn có nhu cầu về việc tăng cường thêm các chương trình hỗ trợ.
  • Sự cần thiết của việc duy trì BSCN: Đa số SVN hiểu rõ tầm quan trọng của BSCN trong việc định hình giá trị, thái độ và định hướng cá nhân.
  • Mong đợi sự hỗ trợ từ nhà trường: SVN mong muốn tăng cường các hoạt động ngoại khóa, thực hành, hỗ trợ về kỹ năng mềm, tư duy sáng tạo và định hướng nghề nghiệp.

3.3. Đề xuất giải pháp hỗ trợ

Nghiên cứu đưa ra một số đề xuất để hỗ trợ SVN PTTD và duy trì BSCN trong thời đại 4.0:

  • Cung cấp các chương trình giáo dục về BSCN, giúp SVN hiểu rõ về giá trị cá nhân và cách cân bằng giữa PTTD với việc duy trì bản sắc.
  • Tăng cường hỗ trợ tâm lý và hướng dẫn đối phó với áp lực xã hội.
  • Xây dựng môi trường học tập cởi mở, khuyến khích sự sáng tạo và tự do thể hiện bản thân.
  • Đẩy mạnh giáo dục về sử dụng mạng xã hội một cách lành mạnh.
  • Mở rộng các chương trình kỹ năng mềm, ngoại khóa và định hướng nghề nghiệp.
  1. Kết luận và khuyến nghị

Trong thời đại 4.0, SVN ngành GDMN đối mặt với nhiều cơ hội và thách thức trong việc PTTD và giữ vững BSCN. Công nghệ mang đến nhiều cơ hội, nhưng cũng có thể làm SVN đánh mất cá tính riêng. Mạng xã hội gia tăng áp lực trong việc xây dựng và duy trì BSCN. Giáo dục và gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc giúp SVN phát triển cân bằng.

Nghiên cứu khuyến nghị tích hợp giáo dục về BSCN vào chương trình học, khuyến khích sử dụng công nghệ một cách có ý thức, xây dựng hình mẫu tích cực và đa dạng trên truyền thông, và tạo dựng môi trường hỗ trợ từ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp.

  1. Tóm lại

Bài báo cung cấp một cái nhìn sâu sắc về thực trạng và những thách thức mà SVN ngành GDMN đang phải đối mặt trong thời đại số. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc PTTD đi đôi với việc duy trì BSCN, và đưa ra những khuyến nghị thiết thực để giúp SVN phát triển bền vững và tự tin khẳng định bản thân trong xã hội hiện đại.

(Tóm lược bài viết đăng trong kỉ yếu Hội thảo Khoa học Quốc tế trang 10 – 20)

       

 

Call Now