1900 2039 (ext: 555)
Hiện nay số lượng trẻ rối loạn phổ tự kỷ trong cộng đồng khá nhiều, nếu được can thiệp sớm, nhiều trẻ có thể tham gia học hòa nhập tại các trường mầm non. Tuy vậy trẻ rối loạn phổ tự kỷ thường khó chấp nhận sự thay đổi và khó thích nghi với môi trường mới lạ. Bởi vậy các trường mầm non có tiếp nhận trẻ rối loạn phổ tự kỷ học hòa nhập, nhà trường cần phải xây dựng môi trường thân thiện cho trẻ, cụ thể là:
*Môi trường vật chất thân thiện: bao gồm trang thiết bị, cơ sở vật chất của lớp học: phòng học, bàn ghế, bảng, thiết bị hỗ trợ hoạt động dạy và học của giáo viên và trẻ như: ti vi, máy chiếu, tủ đựng đồ dùng sinh hoạt và học tập,…phải đảm bảo gần gũi, quen thuộc, phù hợp với trẻ. Một số trẻ có rối loạn phổ tự kỷ có những ám sợ bất thường. Vì vậy giáo viên cần hạn chế các kích thích khó chịu hoặc cho trẻ tiếp xúc với môi trường lạ dần dần. Giáo viên cần xây dựng môi trường lớp học quen thuộc gần với môi trường ở gia đình trẻ sẽ giúp cho trẻ có cảm giác an toàn và tự tin trong các hoạt động. Ngoài ra lớp học cũng cần có cấu trúc hợp lý, rõ ràng về không gian, đồ dùng được săp xếp theo các góc hoạt động, cần có các ký hiệu hình ảnh tại các góc, các kệ đựng đồ dùng, giúp trẻ dễ nhận diện. Giáo viên nên trưng bày đồ dùng, đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp, không nên thay đổi thường xuyên cấu trúc lớp học, nếu cần thiết thay đổi theo chủ điểm cần có sự thông báo trước cho trẻ. Điều này sẽ giúp trẻ dễ thích nghi và không có cảm giác bất an, chống đối, khó chịu. Khi phụ huynh quyết định cho trẻ đi học, nhà trường định hướng phụ huynh cho trẻ đến trường làm quen và chuẩn bị tâm lý cho trẻ bằng cách nói chuyện với trẻ, đọc những câu chuyện có liên quan như: Ngày đầu tiên BuBu đến lớp, kể cho trẻ nghe những hoạt động vui chơi, học tập ở trường, cho trẻ xem băng/hình ảnh một ngày ở lớp của bé … Mỗi ngày đưa trẻ đến lớp học phụ huynh cần nói rõ với trẻ thời gian bố, mẹ sẽ đón và đón trẻ đúng giờ đã hẹn. Khi trẻ mới đi học phụ huynh nên cho trẻ đem theo một vài đồ dùng, đồ chơi yêu thích của mình đến lớp nhằm tạo sự an toàn, thân quen giúp trẻ nhanh chóng ổn định tâm lý. Ở lớp, giáo viên giáo dục đặc biệt sẽ chịu trách nhiệm hỗ trợ trẻ học hòa nhập cùng các bạn.
-Môi trường tâm lý thân thiện: là môi trường trong đó diễn ra sự tương tác về tâm lý, tình cảm giữa trẻ với trẻ, trẻ với giáo viên, đồng thời là nơi diễn ra quá trình thống nhất giáo dục giữa giáo viên với nhà trường và các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường.Việc xây dựng một tập thể đoàn kết, thân thiện, thương yêu, tôn trọng, luôn giúp đỡ nhau đặc biệt cần thiết cho trẻ có rối loạn phổ tự kỷ học hòa nhập. Trẻ có rối loạn phổ tự kỷ thường nhạy cảm với sự thay đổi của môi trường và đặc biệt là các mối quan hệ. Nếu các mối quan hệ thân thiện, sẽ làm nền tảng cho sự an toàn và ổn định của trẻ. Trẻ được an toàn và ổn định sẽ là tiền đề cho sự phát triển mọi mặt, đặc biệt là nhân cách.
Xây dựng môi trường tâm lý trong lớp học cần đảm bảo:Tôn trọng sự khác biệt và không phân biệt đối xử trên cơ sở nhìn nhận tính đa dạng của trẻ nói chung cũng như trẻ có nhu cầu đặc biệt về trình độ nhận thức, trải nghiệm, hành vi và giới tính; An toàn, không có bạo lực, không sử dụng hình phạt về hành vi và tâm lý đối với mọi trẻ.
–Môi trường thiên nhiên thân thiện: bao gồm cảnh quan thiên nhiên của trường/lớp, bầu không khí dễ chịu, thoải mái, ấm áp về mùa đông, thoáng mát về mùa hè,…điều này giúp trẻ rối loạn phổ tự kỷ có được những cảm giác tích cực. Cần chú ý đặc điểm cá biệt của từng trẻ để tạo dựng môi trường thiên nhiên phù hợp: có trẻ thích không gian rộng rãi, có trẻ lại thích không gian hẹp, có trẻ thích màu sắc, phụ họa trang trí nhưng cũng có trẻ rất khó chịu với những tác nhân trên. Việc thiết kế môi trường thiên nhiên với những cây xanh, hồ cá, chim, hoa, cảnh vật trang trí….hài hòa, hợp lý sẽ tạo nên bầu không khí thoải mái xóa đi những rào cản về tâm lý cho trẻ rối loạn phổ tự kỷ.
Trẻ có rối loạn phổ tự kỷ sẽ ấn tượng ngay từ lần đầu đến trường, trẻ sẽ được an toàn, ổn định và hòa nhập tốt trong môi trường trường học thân thiện./.
